Dear landscape – mijn geliefde landschap? Was voor een relatie hebben de mensen in de Euregio tot hun landschap? Hoe zien ze het? Wat waarderen ze eraan? En wat heeft dat met duurzame ontwikkeling van de omgeving te maken?
Deze vragen waren de leidraad van het werk van “Dear Hunter” Marlies Vermeulen en Remy Kroese in het project Dear Landscape. De antwoorden op deze en andere vragen werden ter discussie voorgelegd op de afsluitende conferentie van het gelijknamige Interreg People-to-People project.
Op 6 vestigingen in de Euregio waar ze elk een maand leefden in hun woon- en bureaucontainer, gingen de twee architecten een dialoog aan met bewoners en bezoekers. Zo verzamelden ze meer dan 200 verhalen over landschappen en tekenden ze de bijbehorende kaarten, die op deze dag tentoongesteld werden in het IKOB.
“In Lanaye”, vertelt Marlies Vermeulen, “identificeren de mensen zich sterk met hun landschap, de Montagne St. Pierre. Dat is werkelijk hún berg, zelfs als deze hun natuurlijk niet toebehoort. Ze zijn er trots op en voelen zich er verantwoordelijk voor.
In Heers zagen we een heel ander beeld: grote private woon- en bedrijfsoppervlakken omringd door hekken en groene eilanden liggen eenzaam in het landschap. Hier verlangen de mensen naar een begaanbaar groen net waarlangs ze door hun landschap kunnen zwerven.”
“We hebben in dit project geleerd dat niet alleen de vatbare elementen - zoals water, planten, dieren, bodem, of het cultureel erfgoed, die door de overheden vaak behandeld worden als beschermde goederen – voor de burgers wel iets betekenen,” zegt Anja Brüll, projectmanager van het Drielandenpark. “Het zijn vaak de minder vatbare eigenschappen van het landschap, zoals eigendomsverhoudingen en toegankelijkheid, klanken en geuren, panorama's, kleine bijzondere plaatsen en verhalen, of een ‘gevoel van wildernis’, die de belevenis van natuur en landschap uitmaken. Een goede relatie met het landschap,” gelooft ze, “is een voorwaarde voor een duurzame ontwikkeling van de omgeving.”
“Alle landschappen samen vormen het globale ecosysteem, waarin alle mensen leven en waarvan de economie afhangt” legt Ignace Schops in zijn inleidende voordracht uit. Hij is een gerenommeerd Belgisch milieu- en natuurbeschermer, voorzitter van de EUROPARC Federation, lid van de Club van Rome en Directeur van het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. “Hier en nu en met de transnationale samenwerking zoals in het Drielandenpark: Let’s make earth great again:”, met deze slogan had hij alle lachers en de instemming van de deelnemers op zijn hand.
Photos © Petra Vroomen